หูหนวก (Otitis media) เป็นโรคที่เกิดขึ้นในหูกลาง เป็นการอักเสบที่มีการสะสมของน้ำหรือเส้นใยหลวมในช่องหูกลาง ส่วน “หูชั้นนอกอักเสบ” (Otitis externa) เป็นโรคที่เกิดขึ้นในหูชั้นนอก โดยมักเกิดจากการติดเชื้อที่หูชั้นนอกหรือประสาทหูนอกจากการใช้หูฟังหรือการลงน้ำที่หู อาการหูหนวก (Otitis media) สามารถแบ่งเป็นหลายชนิดได้ Otitis Media with Effusion (OME) จะมีการสะสมของน้ำหรือเส้นใยหลวมในหูกลางโดยไม่มีการติดเชื้อ อาจไม่มีอาการหรือมีอาการเล็กน้อยเช่น รู้สึกตึง คลื่นไส้ หรือเสียงหูอักเสบ Acute Otitis Media (AOM) มักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในหูกลาง อาจมีอาการปวดหูรุนแรง ไข้สูง รู้สึกเมื่อยล้า และอาจมีการอาเจียน Chronic Suppurative Otitis Media (CSOM) เป็นภาวะที่มีการคลอดของเส้นใยหรือน้ำออกจากหูกลางโดยตลอดเวลาหรือเป็นระยะเวลานาน สามารถมีแผลหูหลอดที่คล้ำหรือน้ำมูกจากหูได้
หูหนวก และหูชั้นนอกอักเสบ มีอาการอย่างไร รู้ก่อนรักษาก่อน
หูชั้นนอกอักเสบ (Acute Otitis Externa) เป็นโรคที่พบบ่อยอันดับต้นๆ ของแผนกหูคอจมูก ส่วนใหญ่มักเกิดจากการที่คนไข้ทำความสะอาดช่องหูโดยการแคะหรือปั่นหูบ่อยๆ หรือมีประวัติปวดหูหลังว่ายน้ำ การติดเชื้อบริเวณนี้อาจเป็นการอักเสบเฉพาะที่หรือในบางรายที่การติดเชื้อลามไปอาจกลายเป็นฝีหนองในช่องหูได้ อาการที่พบบ่อยคือ คันในรูหู ปวดหู หูอื้อ ได้ยินลดลง อาจมีน้ำเหลืองหรือหนองไหลออกจากช่องหู บางรายที่ติดเชื้อจนเป็นฝีหนองอาจมีไข้ร่วมด้วยได้
วิธีการรักษาหูชั้นนอกอักเสบ (Acute Otitis Externa) ทำความสะอาดรูหูอย่างถูกต้อง โดยที่รพ.จะใช้เครื่องมือดูดหนองหรือของเหลวออกจากหู ยาหยอดหูเพื่อฆ่าเชื้อเฉพาะที่ ซึ่งแพทย์จะสั่งยาให้ตามความเหมาะสมเนื่องจากการติดเชื้อนั้นอาจจะเป็นเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา โดยหยอดวันละ3-4ครั้งตามแพทย์แนะนำ กรณีที่ช่องหูบวมมาก อาจมีการใส่ผ้าก๊อซชิ้นเล็กๆชุบยาฆ่าเชื้อผสมสเตียรอยด์เพื่อลดบวมร่วมด้วย หากหูชั้นนอกบวมอักเสบมากหรือเป็นฝีหนอง แพทย์อาจให้รับประทานยาฆ่าเชื้อเพื่อรักษาการติดเชื้อ อาจรับประทานยาแก้ปวดตามอาการเช่น NSAID , Paracetamol กรณีรับประทานยาหรือหยอดยาฆ่าเชื้อแต่ไม่ดีขึ้น อาการปวดรุนแรงมาก มีไข้ เป็นฝีหนองขนาดใหญ่ แพทย์อาจให้การรักษาโดยให้ยาฆ่าเชื้อทางหลอดเลือดและนอนรพ.เพื่อติดตามอาการ การรักษาอาการหูหนวก และหูชั้นนอกอักเสบจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการ อาจมีการใช้ยาประเภทต่าง ๆ เช่น ยาแอนติไบโอติกส์ ยาต้านการติดเชื้อ หรือยาลดการอักเสบ รวมถึงการใช้เครื่องช่วยฟังหรือการผ่าตัดในบางกรณีที่มีปัญหาทางการรับฟังแล้ว